Εισαγωγή στην Κοινωνική Πολιτική

Μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν:

• Δυνατότητα κατανόησης των κύριων στόχων του σχεδιασμού και της αξιολόγησης στην κοινωνική πολιτική
• Γνώση του ρόλου και των βασικών χαρακτηριστικών της «θεωρίας αλλαγής» στη θεωρία και την εφαρμογή της αξιολόγησης των προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής με κριτήριο την κοινωνική δικαιοσύνη
• Δυνατότητα χρήσης της τεχνικής κόστους-ωφέλειας για την αποτίμηση προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής και την τεκμηρίωση ότι έχουν θετικό πρόσημο για να εφαρμοσθούν
• Γνώση των βασικών κριτηρίων/διεθνών προδιαγραφών για την ορθολογική λήψη αποφάσεων στην εκπόνηση, εφαρμογή και αξιολόγηση κοινωνικών προγραμμάτων 

1. Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών. 
2. Σχεδιασμός και διαχείριση έργων.
3. Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον. 
4. Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα.
5. Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον.
6. Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.
7. Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
8. Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου.

Ειδικότερα:

Αποστολή του μαθήματος είναι η ανάδειξη και η κατανόηση της συμβολής της διαδικασίας του κοινωνικού σχεδιασμού στη λήψη ορθολογικών αποφάσεων, τη διαμόρφωση και την εφαρμογή κοινωνικών παρεμβάσεων με γνώμονα/σκοπό την προαγωγή της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας αυτής είναι η φάση της αξιολόγησης, με παράλληλη αυθύπαρκτη διάσταση ξεχωριστής σημασίας. Στους στόχους του μαθήματος περιλαμβάνονται η παρουσίαση συγκεκριμένων τεχνικών σχεδιασμού και αξιολόγησης, η κατανόηση του τρόπου χρήσης των ποσοτικών δεικτών και σύνθετων κριτηρίων/προδιαγραφών στην κοινωνική παρέμβαση.

Ο σχεδιασμός και η αξιολόγηση της Κοινωνικής Πολιτικής συνδέονται με τρεις κύριους άξονες ανάλυσης. Πρώτον, με την έννοια της ορθολογικής και αποτελεσματικής χρήσης των περιορισμένων πόρων καθώς και τη συνεπή εφαρμογή κοινωνικών πολιτικών βάσει αρχών και στόχων. Δεύτερον, με τη θεωρητική ανάλυση αναγκών και με την πρακτική άσκηση πολιτικών κοινωνικής ευημερίας για την κάλυψη τους. Τρίτον, με τη διεπιστημονική προσέγγιση άσκησης Κοινωνικής Πολιτικής διότι δανείζονται μεθόδους και στηρίζονται σε έρευνες από επιστημονικά πεδία όπως η επιχειρησιακή έρευνα, η οργανωτική θεωρία, τα οικονομικά, η στατιστική, η κοινωνική ψυχολογία. Το μάθημα μετέρχεται πλούσιας εμπειρικής έρευνας που καταδεικνύει το νευραλγικό ρόλο των διαδικασίας του σχεδιασμού και την αλληλένδετη κρισιμότητα της διαδικασίας αξιολόγησης (σκοπός/στόχοι αξιολόγησης στην κοινωνική πολιτική, οι βασικές προσεγγίσεις της αξιολόγησης των προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής, αποτελέσματα/αντίκτυπος αξιολόγησης, κλπ).

Τίτλος ενότητας

1. Η έννοια του Κοινωνικού Σχεδιασμού
2. Η αποστολή του Κοινωνικού Σχεδιασμού
3. Θεωρητική θεμελίωση του Κοινωνικού Σχεδιασμού
4. Κοινωνική Πολιτική και Κοινωνικός Σχεδιασμός
5. Είδη Κοινωνικού Σχεδιασμού
6. Η διαδικασία του Κοινωνικού Σχεδιασμού
7. Φάσεις και στάδια του Κοινωνικού Σχεδιασμού 
8. Η φάση της Ανάλυσης
9. Η φάση της Πραγματοποίησης.
10. Αξιολόγηση Κοινωνικού Σχεδιασμού
11. Μεθοδολογικές προσεγγίσεις αξιολόγησης
12. Τύποι και βήματα αξιολόγησης.
13. Η ανάλυση κόστους-ωφέλειας.
14. Εβδομάδα 14η (προαιρετικά): Γενική Επανάληψη-Συζήτηση

Η αξιολόγηση των φοιτητών περιλαμβάνει: 

1. Εκπόνηση/παρουσίαση προαιρετικής εργασίας (20%)
2. Γραπτή πρόοδος (9η-10η εβδομάδα μαθημάτων) με δικαίωμα συμμετοχής στους φοιτητές που έχουν παρακολουθήσει το 80% των μαθημάτων (20%)
3. Τελική γραπτή εξέταση (80%-100% ανάλογα της συμμετοχής του φοιτητή στα Α και Β)

Στο τελικό γραπτό διαγώνισμα στο τέλος του εξαμήνου διδασκαλίας οι φοιτητές αξιολογούνται με βάση το περιεχόμενο των μαθημάτων και τις συζητήσεις που αναπτύσσονται. Τίθενται ερωτήσεις με συγκεκριμένης έκτασης απάντηση. Οι φοιτητές Erasmus αξιολογούνται στην αγγλική.

Τα κριτήρια αξιολόγησης αναλύονται στα μαθήματα και αναφέρονται στο φύλλο των θεμάτων (άπτονται της κατανόησης των βασικών εννοιών, της ικανότητας γραφής, χρήσης ορολογίας και παραδειγμάτων καθώς και των δυνατοτήτων κριτικής ανάλυσης).

• Βενιέρης Δ. (2015), Κοινωνική Πολιτική - Έννοιες και Σχέσεις, Αθήνα: Τόπος.
• Herman J.L., Morris L.L. & Fitz-Gibbon C.T. (1987),Evaluator’s Handbook, Sage, London.
• Esping-AndersenG, GallieD., HemerijckA., MylesJ (2006), Γιατί Χρειαζόμαστε ένα Νέο Κοινωνικό Κράτος, Διόνικος, Αθήνα.
• Κασιμάτη Κ. (2002), Κοινωνικός Σχεδιασμός και Αξιολόγηση, Gutenberg, Αθήνα.
• Midgley J. & Piachaud D. (eds) (1984), The Fields and Methods of Social Planning, Heinemann, London.
• Πολυζωίδης Π. (2019), Κοινωνικός Σχεδιασμός σε Αβέβαιο Μέλλον, Κομοτηνή: Εκδόσεις Brouma.
• Σακελλαρόπουλος Θ., Οικονόμου Χ., Σκαμνάκης Χ., Αγγελάκη Μ. (επιμ) (2018), Κοινωνική Πολιτική, Αθήνα: Διόνικος (σελ..
• Walker A. (1984), Social Planning, Basil Blackwell, Oxford (on line).

Συναφή επιστημονικά περιοδικά (on line):

• Journal of European Social Policy, Cambridge University Press, UK
• Κοινωνική Πολιτική, Επιστημονική Εταιρεία Κοινωνικής Πολιτικής 
• Journal of Social Policy, Social Policy Association, Cambridge University Press, UK
• Social Policy and Administration

https://eclass.uop.gr/courses/SEP317