Κοινωνιολογία των Πολιτισμικών Πρακτικών

Κωδικός μαθήματος
ΕΕ46
Μονάδες ECTS
6
Εξάμηνο
Εξάμηνο 6
Κατηγορία μαθήματος
Διδάσκων/ουσα

Νικόλαος Φωτόπουλος

Περιγραφή μαθήματος
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/-ρια θα είναι σε θέση να:

  • Γνωρίζει τη βασική θεωρία, τις θεωρητικές έννοιες, καθώς και την προβληματική που εξελικτικά διαμόρφωσε την κοινωνιολογία του πολιτισμού σε ένα διακριτό πεδίο θεωρίας και έρευνας.
  • Κατανοεί τη σημασία της κοινωνιολογικής οπτικής στην προσέγγιση της τέχνης και του πολιτισμού καθώς και του συσχετισμού τους με το ζήτημα της παιδείας και της ανάπτυξης του «πολιτισμικού κεφαλαίου»
  • Αντιλαμβάνεται τον κοινωνιολογικό ισχυρισμό ότι η γνώση αποτελεί «κοινωνική κατασκευή», διαπίστωση που τεκμηριώνει τη «μεταβλητότητα» του χαρακτήρα της πολιτισμικής παραγωγής σε όλο το εύρος
  • Αναγνωρίζει τις αρχές οργάνωσης διαφορετικών μορφών πολιτιστικής παραγωγής και κατανοεί τις επιπτώσεις που έχουν αφενός στην αναπαραγωγή των κοινωνικών αναπαραστάσεων.
  • Εφαρμόζει τα κατάλληλα αναλυτικά εργαλεία για την περιγραφή και βαθύτερη κατανόηση των πολιτισμικών πρακτικών μέσα από το πλαίσιο της πολιτισμικής θεωρίας και ανάλυσης
  • Να κατανοεί την τέχνη και τον πολιτισμό, μέσα από τις εκφράσεις και τις πολυποίκιλες όψεις τους, ως αναπόσπαστο στοιχείο της παιδείας και της ανάπτυξης των κοινωνιών..
ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
  • Αναλυτικές δεξιότητες
  • Ικανότητες για την κριτική επισκόπηση ερευνητικών μελετών 
  • Ανάπτυξη επιχειρηματολογίας
  • Ικανότητα αποτίμησης θεωριών
  • Γνώσεις και δεξιότητες για την εφαρμογή των θεωριών 
  • Ικανότητα να διακρίνει ο φοιτητής/φοιτήτρια τα ιδιαίτερα στοιχεία συγκεκριμένων πλαισίων και να προσαρμόζει τα αναλυτικά εργαλεία σε αυτά. 
  • Ικανότητες ανάλυσης και ερμηνείας «εφαρμοσμένων πρακτικών» από το ευρύτερο πεδίο του πολιτισμού
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το εν λόγω μάθημα, αποσκοπεί στην ανάλυση ερμηνειών, όψεων και εκφάνσεων της πολιτισμικής παραγωγής μέσα από την κοινωνιολογική οπτική. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιεί τα κοινωνιολογικά εργαλεία ανάλυσης για να προσεγγίσει πολιτισμικές πρακτικές, όπως το τραγούδι, ο κινηματογράφος, η ποίηση, η λογοτεχνία, η ζωγραφική, το  video art κ.α δίνοντας έμφαση σε στοιχεία που συνδέονται με την ιδεολογία, τα στερεότυπα, τις κοινωνικές αναπαραστάσεις, τις κοινωνικές δομές, την κινητικότητα, τις ταυτότητες, τη δομή και το περιεχόμενο των κοινωνιών μέσα στο ιστορικό και πολιτισμικό συνεχές. Ταυτόχρονα, επιχειρείται η σύνδεση των προσεγγίσεων αυτών με το ζήτημα της ανάπτυξης του πολιτισμικού κεφαλαίου καθώς του ρόλου που η εκπαίδευση και η μάθηση διαδραματίζουν στο πεδίο αυτό.

Θεματικές ενότητες:

  1. Εισαγωγή στην κοινωνιολογία του Πολιτισμού: θεωρία και εννοιολογικό Πλαίσιο Ι
  2. Εισαγωγή στην κοινωνιολογία του Πολιτισμού: θεωρία και εννοιολογικό Πλαίσιο ΙΙ
  3. Πολιτισμός και Κουλτούρα: Μαζική Κουλτούρα-Πολιτιστικές Βιομηχανίες Ι
  4. Πολιτισμός και Κουλτούρα: Μαζική Κουλτούρα-Πολιτιστικές Βιομηχανίες ΙΙ
  5. Εκπαίδευση και Πολιτισμικό Κεφάλαιο
  6. Θεωρία και πρακτικές στον Πολιτισμό Ι: 
  7. Θεωρία και πρακτικές στον  Πολιτισμό ΙΙ
  8. Θεωρία και πρακτικές στον Πολιτισμό ΙΙΙ
  9. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις Έργων τέχνης Ι
  10. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις Έργων τέχνης ΙΙ
  11. Εμπειρικές αναφορές και προσεγγίσεις Ι
  12. μπειρικές αναφορές και προσεγγίσεις ΙΙ
  13. Ανακεφαλαίωση
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Δραστηριότητα
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις

39

Διαλογική και σεμιναριακή μορφή διδασκαλίας, η οποία προϋποθέτει τη συστηματική μελέτη του διδακτικού υλικού στο οποίο βασίζεται το μάθημα

25

φοιτητές και τις φοιτήτριες επιλεγμένων μελετών (προφορικά στην τάξη και γραπτά στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, σε μικρές ομάδες ή ατομικά), ενθαρρύνοντας την ενεργητική συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.

25

Άσκηση στην συστηματική περιγραφή και ανάλυση έργων τέχνης και μορφών πολιτισμικής δημιουργίας 

25

Αυτοτελής μελέτη 36
Σύνολο Μαθήματος 

150

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η αξιολόγηση των φοιτητών περιλαμβάνει: 

  1. Παρουσίαση project (25%)
  2. Εκπόνηση εργασίας (25%)
  3. Τελική γραπτή εξέταση(50%)
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  • Adorno, Lowenthal, Marcuse, Horkheimer, Tέχνη και Mαζική Kουλτούρα, ‘Yψιλον, Aθήνα 1984. 
  • Adorno, Th., Aισθητική θεωρία, Aλεξάνδρεια, Aθήνα 2000. 
  • Benjamin, Walter, Δοκίμια για την τέχνη, Kάλβος, Aθήνα 1978.
  • Bourdieu, Pierre, Γλώσσα και συμβολική εξουσία, Kαρδαμίτσας, Aθήνα 1999. 
  • Bρύζας K., Παγκόσμια επικοινωνία και πολιτιστικές ταυτότητες, Gutenberg, Aθήνα 1997. 
  • Denys Cuche, H έννοια της κουλτούρας στις Kοινωνικές Eπιστήμες, Tυπωθήτω, Aθήνα 2001. 
  • Eagleton, T., H έννοια της κουλτούρας, Πόλις, Aθήνα 2003. 
  • Eco U., 1988, O υπεράνθρωπος των μαζών, Γνώση, Aθήνα. 
  • Elias, N., H εξέλιξη του Πολιτισμού, τομ. A’ και B’, Nεφέλη, Aθήνα 1997. 
  • Goldmann, L., Για μια κοινωνιολογία του μυθιστορήματος, Πλέθρον, Aθήνα   1979. 
  • Gramcsi, A., Η οργάνωση της Κουλτούρας, Στοχαστής, Αθήνα 1973
  • Gramcsi, A., Σοσιαλισμός και Κουλτούρα,Στοχαστής, Αθήνα 1982
  • Gramsci, A., 1981, Λογοτεχνία και εθνική ζωή, Στοχαστής, Aθήνα. 
  • Hall, J., Kοινωνιολογία της λογοτεχνίας, Gutenberg, Aθήνα 1990. 
  • Hall, St./Held, D./McGrew, A.: Η Νεωτερικότητα σήμερα. Εκδ. Σαβάλλας, Αθήνα 2003
  • Horkheimer, M.,- Adorno,T., H διαλεκτική του Διαφωτισμού, ΄Υψιλον, Αθήνα 1986 
  • Horkheimer, M., H  έκλειψη του  Λόγου, Κριτική, Αθήνα 1987
  • Horkheimer, M., Το τέλος του Λόγου, Έρασμος, Αθήνα 1988
  • Jameson, F., Tο μεταμοντέρνο, Nεφέλη, Aθήνα 1999. 
  • Mackenzie John M., Orientalism: History, Theory and the Arts, Manchester 1995. 
  • Schiller, F. , Για την Αισθητική Παιδεία του Ανθρώπου, Οδυσσέας, Αθήνα 1990
  • Schweppenhauser G., “H αισθητική της «Μεγάλης ΄Αρνησης» του Η. Μarcuse”, στο Marcuse, Στάχυ, Αθήνα 2000
  • Φωτόπουλος, Ν - Κωτόπουλος, Τ (2017) Μιλώντας για τον την τέχνη, τον πολιτισμό, τη δημιουργική γραφή με τον Θ. Μικρούτσικο, Αθήνα: Πατάκης
  • Smith, Philip: Πολιτισμική Θεωρία. Εκδ. Κριτική, Αθήνα 2006
  • Wolff J., Aesthetics and the Sociology of Art, Unwin, London 1983.
URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS

-

Μαθήματα Εξαμήνου